Kto ponosi odpowiedzialność oraz kto płaci za transport towarów w poszczególnych etapach importu? Zrozumienie reguł handlu międzynarodowego incoterms może być trudne – szczególnie jeśli nie masz dużego doświadczenia w zakresie wysyłki. Ten post dotyczy warunku FOB (…określony port wysyłki) – Free on Board oraz tego, co stanie się, gdy dostawca odmawia poniesienia lokalnych kosztów. W artykule znajdziesz wszystkie informacje na temat FOB oraz podziału obowiązków, odpowiedzialności oraz kosztów pomiędzy dostawcę i odbiorcę.
Zakup towarów na warunkach FOB
W przypadku handlu na warunkach FOB spoczywa na tobie obowiązek znalezienia i opłacenia spedytora do obsługi przesyłki. Lokalne koszty w kraju nadania (tj. Wszystkie usługi związane z transportem od twoich dostawców do momentu, gdy towary znajdą się na statku, w pociągu lub samolocie) będą rozliczane bezpośrednio przez Twojego dostawcę. Dostawca może próbować wpłynąć na wybór spedytora w celu obniżenia jego kosztów, ale decyzja należy wyłącznie do Ciebie.
Koszt towaru wyładowanego
Po pierwsze, musimy zrozumieć pojęcie „Kosztu towaru wyładowanego„. Jest to całkowita cena danego produktu, jaką zapłaciłeś za produkt, gdy dotrze on do Twojej siedziby i jest gotowy do sprzedaży klientowi. Całkowity koszt towaru wyładowanego składa się z 3 elementów:
- Cena, jaką płacisz dostawcy za produkt.
- Cena transportu i powiązane koszty doprowadzenia produktu do miejsca przeznaczenia.
- Wszelkie obowiązujące cła i podatki.
Skoncentrujmy się na kosztach transportu: Bez względu na to, kto jest odpowiedzialny za opłacenie którego etapu transportu, na koniec dnia nabywca, czyli Ty – pokryje ten koszt, jako część całkowitego kosztu wyładunkowego. Tak więc, nawet jeśli handlujesz na warunkach FOB, gdzie dostawca jest odpowiedzialny za opłacenie wszystkich lokalnych kosztów, to Ty – w ten czy inny sposób – pokrywasz te koszty.
W praktyce, gdy kupujesz produkt na warunkach FOB, twój dostawca będzie uwzględniać lokalne koszty transportu w cenie produktu. Czasami możesz znaleźć ten koszt jako oddzielny wiersz na fakturze – nazywane być może „transportem lokalnym” lub „kosztami FOB”. Zazwyczaj, gdy dostawca podaje cenę produktu, zanim pozna faktyczne koszty lokalnych opłat, dodaje dodatkowy bufor. Dzięki temu może upewnić się, że wszystkie ewentualne wydatki są dobrze zabezpieczone.
Tak więc, niezależnie od tego, czy handlujesz na warunkach FOB, czy EXW, zapłacisz za lokalne opłaty. Różnica polega na tym, czy płacisz dostawcy lub spedytorowi za obsługę.
Kupując EXW, płacisz spedytorowi za cały transport, a cena zakupu towarów będzie zazwyczaj tańsza, ponieważ dostawca nie musi uwzględniać transportu lokalnego w cenie sprzedaży. W konsekwencji transport będzie droższy. Kupując FOB, płacisz dostawcy, który doda koszt do faktury, zwiększając koszt towarów, ale zmniejszając koszty transportu.
Czy FOB się opłaca?
Głównym powodem, dla którego twój dostawca może zorganizować transport lokalny do magazynu spedytora taniej niż zamówiony przez Ciebie spedytor, jest to, że spedytor ma tylko jedną przesyłkę (twoja) do odebrania od dostawcy, podczas gdy Twój dostawca często będzie mieć także różne inne przesyłki, które może jednocześnie dostarczyć do magazynu spedytora. Tym samym umożliwiając dostawcy osiągnięcie korzyści skali (w transporcie).
Dlatego też całkowite koszty transportu od drzwi do drzwi (warunki EXW) będą najczęściej droższe niż posiadanie przez dostawcę usług lokalnego transportu (warunki FOB).
Przejdźmy teraz do ważnej części: jak postępować z dostawcą, jeśli odmawia zapłaty za swoją część transportu.
Sytuacja z Twojego punktu widzenia
Kupujesz towar u chińskiego producenta. Negocjacje na temat ceny zostały zakończone i w końcu osiągasz porozumienie z Twoim nowym chińskim dostawcą. Zgodziłeś się dokonać zakupu na warunkach FOB, co oznacza, że twój dostawca będzie odpowiedzialny za wszystkie lokalne koszty w Chinach do momentu, aż towary przekroczą rufę statku w Szanghaju. Następnie odpowiedzialność przechodzi na Ciebie i to Ty odpowiadasz za pozostałą część transportu, w tym za fracht i koszty lokalne w Polsce.
Płacisz swojemu dostawcy za towar i rezerwujesz transport u polskiego spedytora, który rozpoczyna przesyłkę.
Kilka dni później otrzymasz od swojego dostawcy wiadomość e-mail z informacją, że lokalny przedstawiciel Twojego spedytora w Szanghaju nalicza skandaliczną cenę za lokalne koszty. E-mail zawiera wiele wykrzykników, a także cennik od lokalnego chińskiego spedytora. Te ceny stanowią około jednej trzeciej kwoty, o jaką przedstawił Ci Twój spedytor w Polsce.. Na koniec prosi cię o decyzję, czy chcesz zapłacić różnicę, czy też powinien poprosić swojego chińskiego spedytora o wysłanie towarów.
Brzmi znajomo?
Co tak naprawdę się wydarzyło?
W przypadku przesyłki na warunkach FOB dostawca jest odpowiedzialny za następujące trzy koszty:
- Transport towarów z jego fabryki do magazynu spedytora w Szanghaju.
- Odprawy eksportowe w Chinach, dzięki czemu towary mogą zostać eksportowane.
- Wszelkie koszty związane z przeładunkiem towarów, od momentu gdy towary dotarły do magazynu spedytora, aż do załadowania ich na statek w Szanghaju.
W dużym stopniu dostawca będzie miał kontrolę nad dwoma pierwszym kosztami. Wynika to z faktu, że może on wykonać je samodzielnie lub też może znaleźć kogoś, kto zrobi to za cenę, którą chce zapłacić.
Trzeci koszt – zwykle nazywany „kosztami miejscowymi” lub „kosztami pochodzenia” – nie ma na niego wpływu. Koszty te obejmują:
Rejestracja towarów przy odbiorze
Przeładunek i obsługa towarów zazwyczaj wykonywany ręcznie lub za pomocą wózka widłowego
Przechowywanie towarów w magazynie
Pakowanie towarów do kontenera
Dostarczenie kontenera do portu
Ładowanie towaru na statek
Przykład kosztów lokalnych
Koszty lokalne są określane przez przedstawiciela spedytora w Szanghaju i zazwyczaj wyglądają mniej więcej tak:
CFS – USD 23 za m3
Opłata za dokumentację – USD 75 za zamówienie na rachunku
Obsługa – USD 50 za zamówienie na rachunku
Opłata ENS – USD 33 za zamówienie na rachunku
Dokumenty celne – USD 75 za zamówienie na rachunku
Dostarczenie do magazynu – USD 17 za kierowcę ciężarówki
Inspekcja celna (jeśli dotyczy) – USD 30 za inspekcję
HBL Telex (jeśli dotyczy) – RMB 200 za rachunek
W przypadku typowej wysyłki pojedynczej palety, która, jak zakładamy, zajmuje 2 metry sześcienne, koszt lokalny wyniesie USD 296 (2 x 23 + 75 + 50 + 33 + 75 + 17) = PLN 1076. Nie jest to zatem niewielka kwota, zwłaszcza w porównaniu, że przesyłka z Chin na adres do Polski, all-in, może kosztować również ok PLN 1076.
Miejscowy przedstawiciel spedytora nie jest w stanie negocjować z tymi kosztami, więc jedyną opcją, którą dostawca może zrobić, jest zwrócenie się do Ciebie. W najbardziej ekstremalnych przypadkach skontaktuje się on nawet z polskim spedytorem. Jednak w takiej sytuacji twój spedytor nie może zrobić absolutnie nie – jest to sprawa całkowicie między Tobą a Twoim dostawcą.
Twój dostawca bardzo dobrze wie, że ceny są stałe, więc jego jedyną szansą jest, abyś zapłacił, lub aby wybrany przez Ciebie polski spedytor został zastąpiony przez chińskiego spedytora.
Co powinieneś zrobić?
Bez względu na to, na którą opcje dasz się namówić, stracisz na tym:
Jeśli zdecydujesz się pokryć koszty przedstawione przez dostawcę, będziesz płacić za coś, za co zgodnie z regułami handlu FOB prawnie nie powinieneś zapłacić, a więc twoje towary staną się droższe. Gdy już zrobisz to raz, dostawca będzie wracał po więcej, a Ty (prawdopodobnie) zawsze będziesz płacił dodatkową kwotę, dopóki dokonujesz zakupu u tego samego dostawcy.
Jeśli zdecydujesz się na skorzystanie z usług chińskiego spedytora, który zajmie się twoją przesyłką, najprawdopodobniej skończy się to inną niefortunną sytuacją, którą nazwaliśmy „Pułapką transportową„. Jest to zupełnie inna historia, więcej na temat tego zagrożenia możesz dowiedzieć się z artykułu w linku. Przeczytasz w nim, jak uniknąć pułapek oraz znajdziesz omówienie wszystkich cennych informacji na temat bezpiecznego importu.
Cennik wysłany przez dostawcę, który obejmuje ceny od jego chińskiego spedytora po znacznie niższej stawce niż cena, którą pobiera przedstawiciel Twojego polskiego spedytora w Chinach, jest prawdopodobnie dokładny. Problem polega jednak na tym, że zawiera on ceny lokalnych kosztów na warunkach CFR lub CIF, które nie powinny być porównywane z cenami na warunkach FOB. Ceny na CIF / CFR są znacznie niższe niż w przypadku FOB, ponieważ chiński spedytor w tym przypadku dostaje rekompensatę przez zwrot prowizji od polskiego spedytora. Zostało to opisane szczegółowo w naszym poście o „Pułapce transportowej”.
Zwróć uwagę, że jest to zjawisko, które zwykle występuje tylko podczas importu ze Wschodu.
Jak sobie poradzić z tą sytuacją?
Nie wycofuj się – należy być stanowczym!
Powinieneś przypomnieć, że zgodziłeś się dokonać zakupu na warunkach FOB i że on (Twój dostawca) jest zobowiązany do przestrzegania umowy, tj. płacąc lokalne koszty, a ponadto, że lokalne koszty Twojego spedytora są zgodne z cenami rynkowymi. Co prawda nie możesz być pewny, czy ceny spedytora są na właściwym poziomie. Natomiast większość polskich spedytorów korzysta z usług zewnętrznych agentów (tj.przedstawicieli) za granicą. Agenci ci na ogół muszą trzymać się poziomu rynkowego, aby pozostać we współpracy z firmą spedycyjną. To sprawia, że rynek sam reguluje ceny, które przedstawia większość agentów.
W razie potrzeby poinformuj dostawcę, że chcesz anulować zamówienie (nawet jeśli nie jesteś na to zdecydowany). Z naszego doświadczenia wynika, że 10 na 10 dostawców akceptuje koszty, gdy zostaną przyparci do ściany. Zdecydowanie większość robi to bez dalszych skarg. Doskonale zdają sobie sprawę, że koszty są po ich stronie i że ceny są cenami rynkowymi.
Z perspektywy dostawcy, nie mają nic do stracenia, próbując namówić Cię na dodatkowe koszty. Dlatego nigdy nie należy pozwolić, aby dostawca nałożył na ciebie opłaty lokalne, jeśli wyraziłeś zgodę na handel na warunkach FOB. Zarówno on, jak i ty – wiecie o tym dobrze.
Jak uniknąć opisanych problemów?
Jednym ze sposobów uniknięcia tego powszechnie występującego problemu jest żądanie zakupu produktów na warunkach EXW, ALE, bez odbioru. To jest incoterm, który nazywamy „EXW bez odbioru„. Aby dowiedzieć się więcej o tym rozwiązaniu przeczytaj nasz post na ten temat. Ta opcja zagwarantuje, że nigdy nie znajdziesz się w sytuacji, w której dostawca odmawia zapłacenia lokalnych kosztów, a także może zmniejszyć ogólne koszty transportu.
Wypróbuj nasz portal i wybierz „EXW bez odbioru”, aby zobaczyć ostateczne ceny bezpośrednio online.